Tâm sự Những góc khuất trong nghề làm xuất nhập khẩu

1. Mỗi buổi sáng, cậu bạn tôi đã hơn 10 năm rồi có thói quen dậy sớm; xách xe ra từ 5h sáng phóng như bay trên phố vẫn còn vắng. Hớt hải chạy qua văn phòng thu gom mớ d.o, ủy quyền,... ngày xưa là có cả tờ khai giấy để kịp chuyến xe 07 cầu giấy nội bài. Ngồi trên xe lắc lư giật đùng đùng để chập chờn giấc ngủ. 8h bóc chứng từ và cả hành trình kéo dài tới đêm; thậm chí đêm muộn nếu có hàng xuất. Kho nội bài đông chỉ thua cát lái, nóng , oi, bụi, ồn như chợ vỡ; trong khi đó ở nhà nào văn phòng nào khách hàng, nào vận tải ì èo gọi liên hồi, chỉ nghe điện thoại cũng đau hết đầu. Chưa kể đến rắc rối hải quan thiếu chứng từ, sai cân kiện, hàng bẹp méo, hàng lâu ra, không có xe vận tải, hàng nặng ko có xe nâng... rồi hàng xuất gắn hàng vài nghìn cái tem... đó là hiện trường người ta gọi là ops.

2. Cô em tôi làm documents truyền tờ khai ở văn phòng; bắt đầu công việc là giờ hành chính, nắng hay mưa đi muộn 1 phút là trừ 30p; bắt đầu vào làm là nhận lô hàng, truyền tờ khai, tra hs, trả lời mail, xin giấy phép chuyên ngành và nghe chửi... cứ mỗi lần ai sai gì đó, khách hàng phàn nàn gì đó là sếp gọi cả cty vào chửi. Mệt nhất là luôn phải báo cáo: báo cáo sếp, báo cáo quản lý, báo cáo khách hàng, đủ thể loại. Việc mỗi ngày đọc mấy trăm mail nghe mấy chục cuộc điện thoại là bình thường. Có lô hàng cô quên ko khai nợ c.o bị cty bắt bồi thường 60 triệu, đến phát khóc.

3. Cô cháu tôi làm xnk nhà máy, nhà máy điện tử rất bận rộn. Buổi sáng, theo thông lệ là họp, mặc dù nghe méo hiểu gì cũng phải dành cả tiếng để nghe xì xà xì xồ cuối cùng đâu cũng vào đó bước ra khỏi cuộc họp là méo ai nhớ 1 cái gì hết. Bắt đầu là làm việc, đầu tiên là check tờ khai, rồi bắt đầu chửi. Sau đó là đến phần báo cáo, cty Nhật thì có truyền thống báo cáo theo quy tắc horenso trứ danh nhưng được cái bọn Nhật báo cáo thế méo nào dù nó hiểu hay không hiểu nó cũng "Hey" dịch đại là Ok còn bọn hàn thì " úc si" tạm dịch là clgt? Giải thích cho bọn nó hiểu được thì quả là nan giải, phải dùng tất cả từ phiên dịch giỏi, viết bảng, nói, chửi, hành động... mà mãi nó vẫn không hiểu. Mà thế quái nào đã ngu lại còn ra ngu hẳn không hiểu thì cứ để tao làm cho, đây cái gì cũng muốn biết kiểu là sợ chúng mày lừa tao...

Chiều xuất hàng, cty thì cứ 3 h có kế hoạch xuất 4h lại thay đổi kế hoạch rồi đóng hàng không kịp rồi Qc fails đủ thể loại nên xác định làm cty Hàn nhất là làm điện tử thì cứ gọi là ngoài giờ liên miên. Có hôm cháu nó mệt quá liền xin vè sớm, sếp xnk thì đồng ý còn ông phó giám đốc thì gọi điện bảo quay lại. Hắn gọi 99 cuộc trong vòng 2 tiếng đồng hồ ngủ trên xe tuyến về hà nội, sáng mai bắt viết bản kiểm điểm vì sếp gọi ko nghe máy. Gọi cho tôi cháu nó khóc sướt mướt, tôi bảo :" cháu nói với nó rằng, ở cty mày trả tiền cho tao làm việc còn đã về thì tao thích nghe hay không là quyền của tao, việc gì mà kiểm với điểm".

4. Tôi làm về báo cáo quyết toán, cái nghề này phải coa niềm đam mê. Trước tiên để lấy được hợp đồng mình phải thể hiện được mình vì công việc của tôi là làm lại những công việc của các bạn đang làm hàng ngày. Có nhưng ông sếp hỏi rất khó : "tại sao chúng mày thuê thằng này để làm những công việc chuang mày vẫn làm hàng ngày, mà nó - chắc chắn không hiểu nhà máy bằng chúng mày". Đó là khó khăn thứ nhất.

Khó khăn thứ 2, đó là việc học văn bản, để một lời nói của mình có thể dập tan được những tranh cãi về thủ tục thì phải trích được văn bản quy chiếu, đó chính là cơ sở pháp lý để thực thi, mà hệ thống đồ sộ màng nhện của thông tư nghị định việt nam thì các cụ các mợ cũng biết rồi, đến người soạn ra còn lắm khi không dám trả lời thẳng vào vấn đề.

Thứ 3, mỗi doanh nghiệp lại có các vấn đề khác nhau, có doanh nghiệp sai cái này, có doanh nghiệp sai cái kia có doanh nghiệp hỏi định mức kỹ thuật thì bảo không có, hỏi kế toán sổ sách thì bí mật, có doanh nghiệp 20k tờ khai 1 năm 4 triệu dòng hàng định mức, 16k mã nguyên vạt liệu 5000 mac sản phẩm; mỗi lần thao tác máy cấu hình khủng còn quay tít thò lò. Đó là những tháng ngày gian khổ, bố đóng cửa làm trong phòng, con chơi ngã sưng đầu ở ngoài ko biết, đó là những đêm triền miên mắt cứ tỉnh thao láo mà má thì hốc râu thì dài tóc thì bạc, đó là những hành động lặp đi lặp lại riêng phím ctlr + F mòn vẹt đi trông thấy, đó là lúc làm cả đêm files bị lỗi quay về lúc 18:00, đá tung máy, đập điện thoại , chửi bới lung tung. Đó là những đêm 4h sáng cả công ty chát ầm ầm như là ban ngày.

Mỗi nghề đều có một góc khuất, nó không phản ánh hết theo số đông, chỉ là những cá nhân nho nhỏ nhưng bài học rút ra là : đổ mồ hôi sôi nước mắt thì mới có.

Đã ăn cây nào rào cây đó, đừng nghĩ dễ dàng mà chúng ta có được kiến thức và kỹ năng. Từ lâu tôi đã thành ích kỷ, tin nhắn ko trả lời, fb lướt qua xem ròii ko trả lời, zalo pm lâu rồi không rep; đừng cho tôi là khinh người, căn bản tôi không biết hoặc không đủ thời gian.

Chia sẻ từ bạn Phạm Thành Nam

Bài viết rất hay ạ.